Acupunctuur en acupressuur
Acupunctuur en acupressuur zijn vormen van geneeskunst die in met name Azië een lange traditie kennen. Maar ook in andere delen van de wereld zijn therapieën ontwikkeld met een vergelijkbare werkwijze. In de jaren negentig is in het Őtztal in Italië een vijfduizend jaar oude gletschermummie gevonden. Op zijn lichaam werden vele tatoeages aangetroffen, waarvan 80% op uit de acupunctuur bekende meridianen (vitale energie banen) blijken te liggen. In het Westen is de acupunctuur sinds ongeveer 1970 bekend geworden.
Met acupunctuur kan een breed scala aan klachten behandeld worden.
Acupunctuur richt zich op het zogeheten onderliggende patroon van disharmonie. Dus niet alleen op het verlichten van de symptomen. De acupuncturist maakt zich hiervan een beeld door vragen en onderzoek. Vervolgens wordt met kleine dunne naaldjes, vingerdruk of eventueel het gebruik van warmte invloed uitgeoefend op speciale punten, de acupunctuurpunten. Een soort toegangspoorten, waarmee je ter plekke maar ook elders in het lichaam effect kunt hebben. Acupunctuur kan preventief worden toegepast, als je je niet heel erg fit voelt of bijvoorbeeld veel spanning/stress ervaart. Maar ook als er al wel ziekte is, kan acupunctuur je ondersteunen bij bijvoorbeeld het versterken van de weerstand, het verlichten van pijn of benauwdheid, het verbeteren van de slaap en meer levenslust.
Er wordt in de acupunctuur gewerkt vanuit het concept ‘vitale energie die gelijkmatig door het lichaam circuleert’. Voor veel mensen is dit een nogal vaag idee, voor sommigen is het echter wel tastbaar in het eigen lichaam. Deze min of meer onzichtbare ‘stroom’, die heel subtiel voelbaar is in bijvoorbeeld de polsslag, kan blokkeren door allerlei invloeden van buitenaf en van binnenuit. Bijvoorbeeld door extreme weersomstandigheden, infectie, vergiftiging, slechte kwaliteit voeding, onvoldoende (kwaliteit van) bewegen, trauma of life events en verschillende emotionele problemen zoals angst, verdriet, woede en zorgen. Om te zorgen dat een goede en gelijkmatige stroom door het hele lichaam wordt hersteld , worden specifieke acupunctuur punten behandeld. De acupuncturist kiest welke combinatie van acupunctuurpunten het beste ingezet kunnen worden. Dit wordt in de loop van de behandeling ook aangepast. Na een behandeling ontstaat een nieuwe balans, maar dit zal meestal niet van het ene op het andere moment beklijven. Er zijn dus vaak meerdere behandelingen nodig. Dit is afhankelijk van hoe ver een ziekte gevorderd is en hoe lang de ziekte al bestaat. Het resultaat van de behandeling zal hier ook van afhangen. Hoe duidelijker het voor een cliënt wordt wat in zijn of haar leven of leefwijze negatieve invloed heeft op het ziekteproces en hoe meer iemand hierin wil en kan veranderen, hoe beter het resultaat. De punten kunnen thuis ook worden gemasseerd. Dat verandering niet een eenvoudige opgave is, weet ik uit eigen ervaring en uit de ervaring die ik heb opgedaan in de beweegprojecten voor kwetsbare senioren. Maar stapsgewijs en door steeds meer te leren luisteren naar de ‘innerlijke arts’, die we allemaal hebben, kan het wel! Soms is het raadzaam hiervoor extra ondersteuning in te schakelen. Daarvoor verwijs ik ook wel naar collega’s. Door de acupunctuur komt meer bewustzijn voor hoe het binnenin en in je leven voor jou werkt. Je krijgt meer respect voor het belang van bijvoorbeeld zelfzorg. Zoals gezegd, hieraan iets te veranderen is niet altijd een eenvoudig proces, omdat het gaat om soms langdurig ingesleten patronen, die ook samenhangen met bijvoorbeeld de groep mensen met wie je nu omgaat, het werk dat je doet of moet doen en de levensgebeurtenissen die op je afkomen. Vaak gaat het ook om reactiepatronen die in de kindertijd zijn ontstaan. Soms bevriezen we in patronen, die voor ons als kind de enige uitweg waren, maar die nu een vrije levenlust in de weg kunnen staan.
Verandering gaat dan soms met grote stappen en soms met kleine stappen. Hoewel ik er wel van overtuigd ben dat aan de grote stappen meestal een langerdurend innerlijk proces is voorafgegaan. Wat voor de buitenwereld of soms ook jezelf niet duidelijk zichtbaar is geweest.
Door de World Health Organisation worden verschillende aandoeningen genoemd waarop acupunctuur een (ondersteunend) effect kan hebben en er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de effecten en de werking van acupunctuur. Een groot recent onderzoek (het Acupuncture Evidence Project) laat zien dat bij bijv. slijtage van de knie, allergische verkoudheid, misselijkheid, migraine en spanningshoofdpijn, of pijn na een operatie duidelijk bewijs van de positieve invloed van acupunctuur is gevonden. Daarnaast is er nog veel meer onderzoek nodig, omdat dit minder lang gaande is dan dat bij de meer geaccepteerde en gangbare geneeskunde. Er moet nog een inhaalslag worden gemaakt eigenlijk. Nu is het ook zeker niet zo dat bij elke behandeling die in de westerse geneeskunde geaccepteerd wordt 100% zekerheid is dat dit werkt. Wel is het inmiddels zo dat acupunctuur, één van de methoden is die het meest omarmd worden door de wetenschap om aan een reguliere behandeling toegevoegd te worden.
Meer en meer mensen vinden hun weg naar de acupunctuur, in Nederland maar ook in andere Westerse landen. In bijvoorbeeld China wordt van oudsher natuurlijk veel met de acupunctuur gewerkt. Hier is het veel gebruikelijker dat in bijvoorbeeld ziekenhuizen het beste van twee werelden gecombineerd wordt.
Meridiaan-kleurentherapie
De Meridiaan-kleurentherapie is eind vorige eeuw ontwikkeld door de Duitse Christel Heidemann. Zij combineerde inzichten uit de bindweefselmassage , acupunctuur en antroposofische kleurenleer. Eerst worden op de rug bindweefselzones afgetast en wordt bekeken welke meridiaan het meest in disbalans is en om ondersteuning vraagt. Net als in de acupunctuur wordt vervolgens via een combinatie van acupunten een impuls gegeven om meer balans te creëeren. Kleine dunne stukjes zijde, met specifieke kleuren, worden daartoe op de acupunctuurpunten geplakt. Je plakt dit zelf dagelijks of om de dag opnieuw erop. Het lichtveld dat elk mens omgeeft (een hele dunne laag licht direct om ons heen, dit is niet de aura) wordt hiermee in balans gebracht. Ook in de meridiaan- kleurentherapie wordt gesproken over het herordenen van de balans in lichaam en geest. Vanuit de antroposofische inzichten, waarop de therapie o.a. berust, wordt het belang van een goed ritme in het leven onderstreept. Dit gaat over bijvoorbeeld het dag-nachtritme, werken-vrije tijd balans en het leven naar de kracht van de seizoenen (oa met voeding). Zoals al bij de acupunctuur en leefstijl al toegelicht, niet altijd eenvoudig om hier veranderingen in aan te brengen. Maar stapsgewijs en eventueel met extra ondersteuning wel heel goed mogelijk. Er zijn eerste wetenschappelijke studies gedaan naar de effecten van de therapievorm.